Δάμων και Φιντίας

Στις Συρακούσες την τρανή των Κορινθίων αποικία,

δυο φίλοι αχώριστοι επροκάλεσαν τον φθόνο.

Ήταν γνωστοί διότι ασκούντο εις την φιλοσοφία

μα κατηγόρησαν τον έναν πως είχε σχέδια για φόνο.

Οι δύο Πυθαγόρειοι Δάμων και Φιντίας

ιδέες εφέροντο πως είχαν δημοκρατικάς·

σαν άκουσε ο τύραννος τας συκοφαντίας,

εθέλησε να τους χωρίσει δια παντός και μονομιάς.

Έτσι ο τύραννος Διονύσιος τον Φιντία εκατηγόρει

για πιθανή ανατροπή της ιδικής του τυραννίας·

μ' άλλο πράγμα είχε στο νου κι’ άλλο τον απησχόλει,

το ήθος και τα όρια της πυθαγόρειας φιλίας.

Εγνώριζε καλώς, πως μ' όρκο αυτή ήταν δεμένη,

ακόμη κι’ εις τον θάνατον εμπρός, να μην λυγίσει·

και θέλησε να τους εκθέσει σ' όλη την οικουμένη,

πως ήταν τάχα μόνο λόγια και να τους ευτελίσει

Σαν ζήτησε ο Φιντίας ως τη δύση αναβολή,

τα της οικογενείας του επιθυμών να διευθετήσει,

αντέτεινε ο Διονύσιος μ' όλη του την υπερβολή,

τον Δάμωνα εις τη θέση του μελλοθάνατου ν' αφήσει.

Ο Δάμων προθυμότατα το ρόλο του εδέχθη,

σίγουρος καθώς ήταν, πως ο Φιντίας θα γυρίσει·

κι' αν πάλι εκείνος δεν τηρούσε τον λόγο που υπεσχέθη,

κάποιο ανυπέρβλητο εμπόδιο δεν θα τον είχε αφήσει.

Αγκαλιάστηκαν οι φίλοι κι' όρισαν σύντομα εις το επανιδείν.

Σαν αστραπή εχάθη στον ορίζοντα ο Φιντίας·

Μα ο Δάμων ουδόλως εσκοτίζετο δια την δικήν τού επιστροφήν,

μονάχα εχαίρετο που εγενετ’ ο προστάτης της φιλίας.

Ο Διονύσιος απ’ την άλλη τον Φιντία περιγελούσε,

λέγοντας μην προσδοκά, ο φίλος του πίσω να φανεί·

εκείνος ευτυχής κάπου αλλού τώρα θα ζούσε,

εκτίοντας αυτός την δική του την ποινή.

Κόντευε πια να δύσει ο ήλιος, μα ο Φιντίας πουθενά,

ανήσυχος ο όχλος αρχίνησε το μουρμουρητό

λοιδορώντας με μανία τη σχολή του Κρότωνα,

πως δεν κάνουν εις τα έργα, μόνο για το μιλητό...

Τον Δάμωνα αρπάζουν για να βάλουν στον σταυρό

αφού η ώρα είχε παρέλθει κι' είχε ο ήλιος πια κρυφτεί.

Ατάραχος προσεύχεται εις τον άγνωστο θεό,

μη τυχόν σιμά εις το τέλος ο Φιντίας αφιχθεί.

Επήραν να τον δέσουν εις τον σταυρόν επάνω,

με προσβολές τον χλεύαζαν οι δημαγωγοί·

"σε ξέχασε ο φίλος σου κακομοίρη Δάμων"!

Μα άξαφνα ακούστηκε στεντόρεια φωνή:

Σταθείτε! Τι πάτε εκεί να κάμετε; Εμένα θε να βλάψετε...

κι’έχω φτάσει τώρα εδώ, όχι πολύ αργά, ευτυχώς!
Απ' τον σταυρόν αμέσως εκείνον κατεβάσετε·

ξεπρόβαλε απ΄ το πλήθος ο Φιντίας κάθιδρος.

- Καλώς τον φίλον τον αδελφικόν! Κατόρθωσες να’ ρθεις τελικώς
αγαπημένε μου Φιντία, μα πέρασεν τώρα η προθεσμία.

Έδυν ο ήλιος ως οράς κι' άραγε ετούτοι ορθώς 

γυρεύουν να επιβάλλουν την δίκαιη μου τιμωρία.

- Φίλτατε Δάμωνα, που τη σοφία σου αφάνταστα εκτιμώ

και πάντοτε τα λόγια σου μιλάνε στην ψυχή μου·

τι κι' αν αργοπορημένος, ωστόσο  πρόφτασα να’ ρθω·

κανείς δεν θα εκτελεστεί εις την θέση την δικήν μου!

Σάστισε ο Διονύσιος, βουβάθηκε το πλήθος·

τέτοιο θέαμα ποτέ κανείς δεν είχε ματαδεί.

Δυο φίλοι να λογομαχούν μ’ ευγένεια και ήθος,

ποιος απ’ τους δυο τους πρόκειται απά στο σταυρό να μπει!

Του τύραννου ελύγισ' η καρδιά μπρος στο θέαμα αυτό
κι' ευθύς λευτέρωσε τους δυο, ζητώντας μόνο μία χάρη·

να τον δεχτούν στην συντροφιά ως τρίτο φίλο καρδιακό.

Πώς αλλάζουνε οι ρόλοι απ’ τη μια στιγμή στην άλλη…


Ιωάννης Κατής
16/05/17
Revised  4/1/19