Ανάγκη για σοφία και όχι πληροφορία!

Σε μια εποχή ατελείωτων ηλιθιωδών δημοσιεύσεων από τα μίντια, ο καλλιεργημένος άνθρωπος ορίζεται όχι από αυτά που γνωρίζει, αλλά από αυτά που αγνοεί."

Νicolas Gomez Davila

Aλήθεια, πόσοι γύρω μας διαθέτουν τα κατάλληλα "φίλτρα" για να φιλτράρουν όλες αυτές τις μπαρούφες που μας βομβαρδίζουν καθημερινά; Πόσες ανυπόστατες "ειδήσεις" και "πληροφορίες" για κάθε είδους ζητήματα από άσχετους ανθρώπους για τους αδαείς; Πόσοι διαθέτουν σωστή κρίση ή έστω ανεπτυγμένη διαίσθηση να ξεχωρίζουν τα λίγα αληθή και χρήσιμα από τα αμέτρητα άχρηστα και ψευδή και πόσοι μπαίνουν στη διαδικασία εξακρίβωσης μιας νέας πληροφορίας; 

Παλαιότερα η ανώτερη εκπαίδευση και κάθε είδους εκπαίδευση ήταν προσανατολισμένη σε γνωστικά αντικείμενα, η μελέτη των οποίων δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί με άλλους τρόπους. Τώρα οι πληροφορίες και η γνώση έρχονται από παντού, αλλά δυστυχώς είναι σαν τα ψήγματα χρυσού, κρυμμένα μέσα σε τόνους από άχρηστα πετρώματα, χώματα και χαλίκια που παρασύρονται όλα μαζί από την δύναμη του νερού. Για να μπορέσει ο χρυσοθήρας να διακρίνει, να ξεχωρίσει και να συλλέξει τα πολύ μικρά αλλά πολύτιμα κομματάκια χρυσού, θα πρέπει να βουτήξει μέσα στο ποτάμι ντυμένος κατάλληλα, εφοδιασμένος με τομάρια και σίτες και να δουλέψει σκληρά για να βρει ελάχιστα μικρά κομματάκια από το πολύτιμο μέταλλο. Θα πρέπει επίσης να έχει και εκπαιδευμένη όραση για να διακρίνει τη λάμψη του κάτω από τα χώματα.
Έτσι είναι και με την γνώση και την πληροφορία σήμερα. Όλοι έχουν πρόσβαση σε ποτάμια γνώσεων και πληροφοριών, αλλά λίγοι διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα περισυλλογής, ακόμα λιγότεροι είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι, δηλαδή επαρκώς καλλιεργημένοι και πραγματικά ελάχιστοι διαθέτουν την κατάλληλη "όραση", την αντίληψη, να ξεχωρίσουν την πραγματική γνώση και τις χρήσιμες πληροφορίες, από εκατομμύρια φαντασιοπληξίες, συνωμοσιολογίες, κάθε είδους υπερβολές και τερατολογίες και παρατραβηγμένες επιστημονικοφανείς θεωρίες από αγύρτες κάθε λογής.
"Πολιτικοί σωτήρες", "θεραπευτές" ψυχής και σώματος, "θεόσοφοι", και ένα σωρό "ειδικοί", "ερευνητές", "αναλυτές", όλοι αυτοί έχουν ένα κοινό. Ποντάρουν σε αυτήν ακριβώς την έλλειψη οξυδέρκειας, γνώσης και κατάλληλης εκπαίδευσης.
Το ξυράφι του Όκκαμ όμως δεν στόμωσε και συνεχίζει να κόβει κάθε τι περιττό και περίσσιο, αποτελώντας ένα μοναδικό εργαλείο στα χέρια αυτού που γνωρίζει να το χρησιμοποιεί. Η χρήση του όμως απαιτεί εκπαίδευση, προσοχή, επιμονή και υπομονή, αξίες δυσθεώρητες για τον σημερινό μαζάνθρωπο, που προτιμάει γρήγορη γνώση και διαρκή ενημέρωση. Είναι μάλιστα τόσο αφελής και χειραγωγήσιμος, που νομίζει πως απορρίπτοντας την τηλεόραση, αλλά καταπίνοντας αμάσητο την ίδια στιγμή κάθε τι που του σερβίρεται από το ίντερνετ στην οθόνη του υπολογιστή του, έχει ανακαλύψει την αλήθεια, που οι "άλλοι" έχουν συνωμοτήσει να του κρύψουν!
Άκου λοιπόν φίλε, αν κάποιοι σε θέλουν αδαή και παραπληροφορημένο από την τηλεόραση, τα ραδιόφωνα και τις εφημερίδες, το ίδιο και με το παραπάνω ισχύει και για το διαδίκτυο.
Σταμάτα να γίνεσαι ειδικός σε κάθε τι από το διαδίκτυο, σταμάτα να αγοράζεις ένα σωρό άχρηστες συσκευές και αν θες όντως να κάνεις την διαφορά, αγόρασε και άνοιξε κανένα βιβλίο, ό,τι βιβλίο και αν είναι αυτό. Και βέβαια μπορεί να μην συμφωνείς πάλι με όσα διαβάσεις, και σίγουρα υπεισέρχεται το υποκειμενικό κριτήριο, αλλά σε πληροφορώ είναι ο μόνος δρόμος να μάθεις να σκέφτεσαι και να ξεχωρίζεις την αλήθεια από το ψέμα, το σωστό από το λάθος, το δίκαιο από το άδικο, το χρήσιμο από το άχρηστο. Να χτίσεις δηλαδή ένα αξιόλογο κριτικό πνεύμα που θα το χρησιμοποιήσεις ως ασπίδα, για να θωρακιστείς από όλα τα βέλη της παραπληροφόρησης και της "λούμπεν" υποκουλτούρας.
Ο σύγχρονος καλλιεργημένος άνθρωπος ξεχωρίζει από την "άγουρη" μάζα για αυτά τα οποία αγνοεί, εξ'αιτίας αυτών που εννοεί.

Ιωάννης Κατής
01/01/17